आरोग्य
राष्ट्रीय आरोग्य अभियानांतर्गत २०२१-२४ मधील यशांची माहिती मंत्रिमंडळाला दिली
माता आणि बाल आरोग्य, रोग निर्मूलन आणि आरोग्य सुविधांचा विकास ही २०२१-२४ या काळातील एनएचएमची प्रमुख उपलब्धी होती.
नवी दिल्ली - पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील केंद्रीय मंत्रिमंडळाला राष्ट्रीय आरोग्य अभियान (एनएचएम) अंतर्गत २०२१-२२, २०२२-२३ आणि २०२३-२४ या वर्षांमध्ये झालेल्या प्रगतीची माहिती देण्यात आली.
यामध्ये माता मृत्युदर (एमएमआर), बाल मृत्युदर, पाच वर्षांखालील मुलांचा मृत्युदर आणि एकूण प्रजनन दरातील तीव्र घट, तसेच क्षयरोग (टीबी), मलेरिया, काला आझार, डेंग्यू, कुष्ठरोग, विषाणूजन्य हेपेटायटिस इत्यादी विविध रोगांच्या कार्यक्रमांतील प्रगती आणि नवीन उपक्रम जसे की राष्ट्रीय सिकल सेल अ‍ॅनीमिया निर्मूलन अभियान यांचा समावेश होता.
"एनएचएमने मानवी संसाधनांचा विस्तार, महत्त्वाच्या आरोग्य समस्यांवर लक्ष केंद्रित करणे आणि आरोग्य आपत्तींना एकत्रित प्रतिसाद देणे याद्वारे भारताच्या सार्वजनिक आरोग्य निकालांमध्ये मोठे योगदान दिले आहे," असे मंत्रिमंडळाच्या संदेशात म्हटले आहे.
माता आणि बाल आरोग्य, रोग निर्मूलन आणि आरोग्य सुविधांचा विकास ही २०२१-२४ या काळातील एनएचएमची प्रमुख उपलब्धी होती. १९९० पासून एमएमआरमध्ये ८३ टक्के घट झाली आहे, जी जागतिक घटीच्या ४५ टक्क्यांपेक्षा जास्त आहे.
पाच वर्षांखालील मृत्युदरातही भारताने १९९० पासून ७५ टक्के घट दाखवली आहे, जी जागतिक घटीच्या ६० टक्क्यांपेक्षा अधिक आहे. विशेष म्हणजे, टीबीचे प्रमाण २०१५ मधील २३७ प्रती १,००,००० लोकसंख्येवरून २०२३ मध्ये १९५ पर्यंत कमी झाले; टीबी मृत्युदरही याच कालावधीत २८ वरून २२ पर्यंत कमी झाला.
कोविड-१९ महामारीच्या काळातही हा उपक्रम महत्त्वाची भूमिका बजावली आणि देशभरात अधिक सुलभ आणि दर्जेदार आरोग्य सेवा सुनिश्चित केल्या.
कोविड विरोधातील लढाईत आरोग्य क्षेत्रातील मानवी संसाधने वाढवणे आणि सार्वजनिक आरोग्य प्रणाली मजबूत करणे हा महत्त्वाचा घटक होता.
"आरोग्य सुविधा आणि कर्मचाऱ्यांचे विद्यमान नेटवर्क वापरून, एनएचएमने जानेवारी २०२१ ते मार्च २०२४ या काळात २२० कोटी कोविड-१९ लसी मात्रा देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली," असे संदेशात म्हटले आहे.
एनएचएमने तंबाखूचा वापर आणि सापदंशाच्या समस्यांसारख्या तातडीच्या सार्वजनिक आरोग्य समस्यांवरही लक्ष केंद्रित केले.
मागील दशकात तंबाखूचा वापर १७.३ टक्क्यांनी कमी झाला आहे.
"एनएचएमचे सुरू असलेले प्रयत्नांमुळे भारताच्या आरोग्य क्षेत्रात झपाट्याने बदल झाला आहे. मानवी संसाधनांचा विस्तार, आरोग्य निकालांमध्ये सुधारणा, आणि महत्त्वाच्या आरोग्य समस्यांवर लक्ष केंद्रित करून, एनएचएम देशभरात आरोग्य सेवांची गुणवत्ता आणि पोहोच वाढवत आहे," असे संदेशात म्हटले आहे.
"सतत विकासात्मक उद्दिष्टे (एसडीजी) पूर्ण करण्याकडे मोठी प्रगती करत, भारत २०३० च्या मुदतीपूर्वीच आपले आरोग्य उद्दिष्टे पूर्ण करण्याच्या मार्गावर आहे," असेही त्यात जोडले आहे.
This article has been translated by AI.
All stories have been translated with the help of AI, and The Mooknayak Marathi is not responsible for any content errors.