राजकारण
TM Exclusive: मध्य प्रदेशात अदानींच्या गुंतवणुकीच्या आश्वासनांचा फुगा आणि त्यामागचे वास्तव
अदानी समूहाची गुंतवणुकीची आश्वासने : ती खरोखरच पूर्ण होतील की अपूर्ण राहतील?
भोपाळ। मध्य प्रदेशातील गुंतवणुकीला चालना देण्यासाठी गुंतवणूकदार परिषदेचे आयोजन वारंवार केले जाते. यंदाही २०२५ च्या ग्लोबल इन्व्हेस्टर्स समिटमध्ये (जीआयएस) उद्योगपती गौतम अदानी यांनी राज्यात १.१० लाख कोटी रुपयांहून अधिक च्या बहुक्षेत्रीय गुंतवणुकीची घोषणा केली. पंप्ड स्टोरेज, सिमेंट, खाणकाम, स्मार्ट मीटर आणि औष्णिक ऊर्जा या क्षेत्रांमध्ये ही गुंतवणूक केली जाणार आहे. या गुंतवणुकीमुळे २०३० पर्यंत १.२ लाखांहून अधिक रोजगाराच्या संधी निर्माण होतील, असा अदानी समूहाचा दावा आहे.
पण अदानी समूहाने मध्य प्रदेशात एवढ्या मोठ्या गुंतवणुकीचे आश्वासन देण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. गेल्या तीन गुंतवणूकदार परिषदांमध्ये अशाच घोषणा करण्यात आल्या होत्या, पण यातील अनेक प्रकल्प प्रत्यक्षात उतरले नाहीत. आता प्रश्न असा आहे की, ही गुंतवणूक खरोखरच जमीनीवर उतरणार की केवळ कागदी घोषणांपुरती मर्यादित राहणार? गौतम अदानी हे केवळ आश् वासनांमध्ये मध्य प्रदेश सरकार आणि जनतेला गुंतवून ठेवत आहेत की सरकार केवळ दिखाव्यासाठी कार्यक्रम आयोजित करत आहे?
जानेवारी २०२३, ग्लोबल इन्व्हेस्टर समिट, इंदूर : प्रणव अदानी यांनी ८० हजार कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीची घोषणा केली होती. या गुंतवणुकीतून हजारो प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्ष रोजगार निर्माण होतील, असा दावा करण्यात आला होता. तेव्हाही वीजनिर्मिती, पारेषण, तेल प्रक्रिया, गॅस, सिमेंट, रस्ते, संरक्षण आदी क्षेत्रांची यादी कमी-अधिक प्रमाणात सारखीच होती. परंतु गुंतवणुकीच्या आणि नव्या प्रकल्पांच्या वास्तवाबाबत ठोस अहवाल आलेला नाही.
मार्च 2024, इन्व्हेस्ट मध्य प्रदेश, प्रादेशिक उद्योग परिषद, उज्जैन: अदानी समूहाने 75,000 कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीची घोषणा केली. उज्जैन-इंदूर-भोपाळ महाकाल द्रुतगती महामार्गासाठी पाच हजार कोटी रुपयांची गुंतवणूक करण्याचे आश्वासन देण्यात आले होते. याशिवाय अन्न प्रक्रिया, लॉजिस्टिक्स, औष्णिक ऊर्जा, अक्षय ऊर्जा आणि कोळसा खाण कामातील गुंतवणुकीवरही चर्चा झाली. पण या गुंतवणुकीतून किती नवे प्रकल्प सुरू झाले, हा प्रश्न कायम आहे.
फेब्रुवारी 2025 - ग्लोबल इन्व्हेस्टर्स समिट, भोपाळ : अदानीने पुन्हा 1.10 लाख कोटी रुपयांच्या नव्या गुंतवणुकीची घोषणा केली. ग्रीनफिल्ड स्मार्ट सिटी, नवीन विमानतळ प्रकल्प आणि कोळसा-गॅसिफिकेशन प्रकल्पांवर चर्चा झाली. तब्बल १.२ लाख नोकऱ्यांचा दावा करण्यात आला होता.
सध्या मध्य प्रदेशात अदानी समूहाची एकूण गुंतवणूक सुमारे ७५,००० कोटी रुपये असल्याचे सांगितले जाते. ही गुंतवणूक प्रामुख्याने रस्ते बांधणी, सिमेंट उत्पादन, नैसर्गिक संसाधने, औष्णिक ऊर्जा, अक्षय ऊर्जा आणि वीज पारेषण या क्षेत्रात आहे.
सिंगरौली येथील महान एनर्जेन प्रकल्पाचा विस्तार - १,२०० मेगावॅटवरून ४,४०० मेगावॅटपर्यंत.
पंप्ड स्टोरेज प्रकल्प - ३,४१० मेगावॅट क्षमता .
चोरगडी येथे ४ दशलक्ष टन प्रतिवर्ष (एमटीपीए) क्लिंकर युनिट.
भोपाळ आणि देवास येथे दोन सिमेंट ग्राइंडिंग युनिट - एकूण क्षमता 8 एमटीपीए.
शहरांमध्ये गॅस वितरण, एलएनजी, ईव्ही चार्जिंग स्टेशन आणि बायो-गॅस प्रकल्प - 2,100 कोटी रुपये.
एपीएमडीसीच्या सुलियारी कोळसा खाणीचे कामकाज आणि आणखी ५ कोळसा खाणींचे अधिग्रहण.
यातील बहुतांश प्रकल्प आधीच कार्यान्वित झाले होते. नव्या प्रकल्पांची सुरुवात किंवा जाहीर केलेल्या गुंतवणुकीची व्यावहारिक अंमलबजावणी स्पष्ट नाही.
प्रत्येक वेळी अदानी समूह मध्य प्रदेशात मोठ्या गुंतवणुकीची घोषणा करतो, तेव्हा वस्तुस्थिती वेगळी दिसते.
2023 मध्ये 80 हजार कोटी ंच्या गुंतवणुकीच्या घोषणेनंतर आता 2025 मध्ये पुन्हा 1.10 लाख कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीचा दावा करण्यात आला. पण जुन्या गुंतवणुकीचे काय झाले?
किती नवे प्रकल्प सुरू झाले, याची अधिकृत आकडेवारी सरकारकडून देण्यात आलेली नाही.
रोजगार निर्मितीचे आश्वासन दिले जाते, पण खरी आकडेवारी टाळली जाते.
अदानी समूहाने आधीच चालविलेल्या प्रकल्पांची पुनरावृत्ती करून नव्या गुंतवणुकीची प्रतिमा तयार केली जात आहे.
मुख्यमंत्री मोहन यादव यांचे सरकार गुंतवणूकदार परिषदेबाबत खूप उत्साही दिसत असले तरी अदानी समूहाला दिलेल्या जुन्या आश्वासनांची दखल सरकार घेणार का, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे. गेल्या तीन शिखर परिषदांमध्ये दिलेल्या आश्वासनांचे काय झाले, नवीन प्रकल्पांची अंमलबजावणी का होत नाही, असा सवाल अदानी यांना विचारण्यात येणार आहे. रोजगार निर्मितीच्या दाव्यांचे सत्य काय?
All stories have been translated with the help of AI, and The Mooknayak Marathi is not responsible for any content errors.